Những biên giới mới trong y học đang vượt ra ngoài vấn đề 'cái gì' và 'tại sao' của căn bệnh này. Trong thập kỷ qua, người ta ngày càng quan tâm đến việc căn bệnh có thể ảnh hưởng đến các cá nhân khác nhau theo những cách khác nhau như thế nào. Hiểu rõ tình trạng bệnh của từng bệnh nhân có thể mở ra cánh cửa cho các phương pháp điều trị cá nhân hóa hơn trong chăm sóc bệnh ung thư. Đó là nơi mà y học chính xác xuất hiện.
Y học chính xác là gì?
Hầu hết các phương pháp điều trị thường được đưa ra theo phương pháp “một phương pháp điều trị cho tất cả” và dựa trên tình trạng của bệnh nhân thông thường.
Nhưng điều này đang dần thay đổi khi y học chính xác xuất hiện, hay còn gọi là 'y học cá nhân hóa'. Y học chính xác đưa ra phương pháp điều trị cho từng bệnh nhân dựa trên tình trạng bệnh, sức khỏe tổng quát, gen di truyền, môi trường và lối sống của mỗi bệnh nhân.
Cách tiếp cận này đã làm thay đổi phương pháp điều trị ung thư và các bệnh khác, cho phép chúng ta sử dụng phương pháp điều trị đúng cho đúng bệnh nhân, đúng thời điểm, giúp cải thiện cơ hội sống sót và giảm tác dụng phụ.
Nguồn: Parkway Cancer Centre
Phương thức hoạt động của y học chính xác
Các bệnh nhân mắc một số loại phụ của ung thư có đột biến di truyền khác với những bệnh nhân khác, ngay cả khi họ cùng mắc một loại ung thư.
Ví dụ, không phải tất cả dạng bệnh ung thư vú đều có đột biến gen giống nhau, vì vậy không phải lúc nào bệnh nhân ung thư vú cũng đáp ứng cùng một phương pháp điều trị theo cùng một phác đồ.
Biết được những điều này là rất quan trọng để giúp các bác sĩ đưa ra phương án điều trị tốt nhất có thể cho từng bệnh nhân. Những tiến bộ trong chẩn đoán hình ảnh, xác định giai đoạn bệnh, xét nghiệm gen và đột biến cũng hỗ trợ bác sĩ xác định các loại phụ của ung thư chính xác hơn. Với các thông tin như trên, các bác sỹ có thể đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, hiệu quả và ít xâm lấn nhất với tình trạng bệnh ung thư cụ thể của từng bệnh nhân, để tối đa hóa kết quả điều trị cho bệnh nhân.
Ngoài việc giúp các bác sỹ lựa chọn phương pháp điều trị tốt nhất cho từng bệnh nhân, y học chính xác cũng có thể giúp các bác sĩ:
-
Xác định những người có nguy cơ mắc bệnh ung thư cao và giúp họ giảm thiểu nguy cơ
-
Phát hiện sớm một số bệnh ung thư
-
Chẩn đoán các loại ung thư nhóm phụ
-
Đánh giá khả năng đáp ứng của một phương pháp điều trị cụ thể
Áp dụng y học chính xác
Trong thập kỷ qua, những tiến bộ trong y học chính xác đã khám phá ra nhiều phương pháp điều trị mới phù hợp với các đặc điểm cụ thể của từng bệnh nhân, chẳng hạn như cấu trúc di truyền hoặc thông tin di truyền của khối u trong cơ thể người bệnh.
Hai phương pháp điều trị đã nổi lên trong những năm gần đây là: liệu pháp đích và liệu pháp miễn dịch. Liệu pháp đích là các loại thuốc nhắm tới các đột biến cụ thể trên tế bào ung thư, trong khi các loại thuốc miễn dịch khai thác hệ thống miễn dịch của chính bệnh nhân để kiểm soát ung thư.
Những phương pháp điều trị này hiện đang được sử dụng để kiểm soát các bệnh ung thư phổ biến như phổi, vú, đại/trực tràng, dạ dày, gan, u hắc tố, một số loại bệnh bạch cầu và u lympho cùng nhiều loại bệnh khác.
Ví dụ, bệnh nhân ung thư vú dương tính với HER2 (thụ thể yếu tố tăng trưởng biểu bì 2) có thể điều trị bằng cách chặn mục tiêu kích thích sự phát triển của tế bào ung thư, kiểm soát sự phát triển của khối u hiệu quả và giảm tác phụ ảnh hưởng đến các tế bào bình thường.
Đối với trường hợp bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn cuối, liệu pháp đích và liệu pháp miễn dịch đã cải thiện đáng kể tỷ lệ sống sót của bệnh nhân. Khoảng 50% bệnh nhân sống sót trong khoảng 3-4 năm khi điều trị bằng liệu pháp đích, và khoảng 30–40% bệnh nhân kiểm soát bệnh tốt trong vòng 5 năm khi điều trị bằng liệu pháp miễn dịch.
Lợi ích dành cho bệnh nhân
Kỷ nguyên của y học chính xác đã thay đổi cách chúng ta nhìn nhận về ung thư và điều trị ung thư. Trước đây, ung thư thường đi đôi với chất lượng cuộc sống suy giảm. Ngày nay, mục tiêu đã chuyển sang việc kiểm soát bệnh tốt và mang lại cho bệnh nhân triển vọng sống tích cực và chất lượng cuộc sống tốt hơn.
Y học chính xác mang lại nhiều lợi thế rõ ràng cho bệnh nhân và người chăm sóc nhờ việc chẩn đoán sớm hơn, tránh những điều trị không cần thiết, cải thiện đáp ứng điều trị và kết quả điều trị tốt hơn. Từ liệu pháp miễn dịch đến liệu pháp đích, y học chính xác mang đến cho bệnh nhân phương pháp điều trị cá nhân hóa hơn với hiệu quả cao hơn.
Nguồn: Parkway Cancer Centre.